PZD w sprawie zmiany ustawy Prawo wodne.

Pobór wody przez Rodzinne Ogrody Działkowe oraz kwestia opłat z nim związanych są zagadnieniami, którymi od dłuższego czasu zajmuje się jednostka krajowa PZD. Jednym z rodzajów działań podejmowanych z tym zakresie (oprócz kierowanych do właściwego ministra wniosków o interpretację budzących wątpliwości przepisów) jest udział w pracach legislacyjnych związanych ze zmianą ustawy – Prawo wodne. Mimo, iż poddany konsultacjom społecznym ostatni projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo wodne i niektórych innych ustaw nie odnosił się do sytuacji ogrodów działkowych – PZD postanowił przedstawić propozycje zmierzające do uregulowania kluczowych aspektów związanych z poborem wody przez ROD.

Stanowisko Polskiego Związku Działkowców w zakresie uznania celu, dla którego ROD pobierają wodę za cel rolniczy zaprezentowane zostało w piśmie Prezesa PZD – Pana  Eugeniusza Kondrackiego do podsekretarza stanu w Ministerstwie Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej – Pani Anny Moskwy. W ww. piśmie z dnia 15.10.2018 r. znalazły się również konkretne propozycje legislacyjne PZD, mające na celu uznanie nawadniania gruntów ROD za cel rolniczy i tym samym zwolnienie Ogrodów pobierających wodę z opłaty stałej za pobór wód.

Pełny tekst pisma z dnia 15.10.2018 r. prezentowany jest poniżej.

 

POLSKI ZWIĄZEK DZIAŁKOWCÓW STOWARZYSZENIE OGRODOWE JEDNOSTKA KRAJOWA

 

Pani

Anna Moskwa Podsekretarz Stanu

Ministerstwo Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej

 

 

Szanowna Pani Minister,

Odpowiadając na pismo z dnia 05.10.2018 Pw znak: DGWiZS.WPO.0210.25.2018.MS Polski Związek Działkowców przedstawia stanowisko wobec projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo wodne oraz niektórych innych ustaw.

W zakresie propozycji ujętych bezpośrednio w tekście zamieszczonym   na stronie RCL, PZD nie zgłasza uwag. Jednocześnie PZD wskazuje,         iż zakres proponowanych  zmian nie obejmuje  kwestii, która — jak wynika z wystąpień kierowanych z całej Polski do jednostki  krajowej PZD przez przedstawicieli działkowców — wymaga pilnych działań legislacyjnych, tj. doprecyzowania zapisów odnoszących się do klasyfikacji korzystania  z wód na potrzeby rodzinnych ogrodów działkowych (ROD).

Polski Związek Działkowców pragnie zauważyć, że poddany konsultacjom społecznym projekt zmian do ustawy Prawo wodne nie uwzględnia kluczowych aspektów związanych z poborem wody przez ROD, w szczególności celów, dla których pobór wód jest dokonywany. Dlatego też przedkładamy propozycję uzupełnienia zakresu nowelizacji o zmiany dedykowane poborowi wód na potrzeby ROD. W ocenie PZD — stowarzyszenia ogrodowego zrzeszającego ponad |

milion działkowców – kwestie te mają bowiem doniosłe znaczenie społeczne i zasługują na uwzględnienie podczas dalszego procedowania niniejszego projektu.

Zgodnie z art. 4 ustawy z dnia 13.12.2013 r. o rodzinnych ogrodach działkowych, ROD są urządzeniami     użyteczności  publicznej służącymi zaspokajaniu potrzeb społeczności lokalnych poprzez zapewnienie powszechnego dostępu do ROD oraz działek dających możliwość prowadzenia upraw ogrodniczych na własne potrzeby, a także podniesie standardów ekologicznych otoczenia. Rodzinne ogrody działkowe stanowią tereny zielone, podlegające ochronie przewidzianej w przepisach o ochronie gruntów rolnych i leśnych, a także przepisach dotyczących ochrony przyrody i ochrony środowiska (art. 5 ustawy z dnia 13.12.2013 r. o rodzinnych ogrodach działkowych), co przy uwzględnieniu, iż ROD są gruntami rolnymi w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 03.02.1995 r. o ochronie gruntów rolnychi leśnych oraz uwzględnieniu kierunków ochrony gruntów rolnych i leśnych, o których mowa w art. 3 ww. ustawy pozwala na uznanie, że ROD spełniają tożsame cele w zakresie sposobu korzystania z nieruchomości, co grunty z których dokonywany jest pobór wody na cele rolnicze lub leśne. Wprawdzie, ani ustawa z dnia 20.07.2017 r. Prawo wodne, ani rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 22.12.2017 r. w sprawie jednostkowych stawek opłat za usługi wodne, nie zawierają legalnej definicji celu rolniczego, jednakże wskazana wyżej ustawowa ochrona gruntów ROD, funkcja jakie mają one pełnić, a także słownikowa definicja pojęcia „rolniczy” (związany z uprawa ziemi i roślin oraz hodowlą zwierząt) uzasadnia przyjęcie takiej tożsamości.

Brak jest zatem uzasadnienia dla odmiennego  (w istocie dyskryminującego) traktowania gruntów RODod innych gruntów, z których dokonywany jest pobór wody na cele rolnicze lub leśne. Sposób korzystania z gruntów oznacza konkretną formę, metodę i tryb wykonywania określonych praw do nieruchomości.  Stowarzyszenia ogrodowe prowadzące ROD korzystają z nieruchomości w taki sam sposób, jak inne podmioty klasyfikowane w oparciu o ustawę jako dokonujące poboru wody na cele rolnicze lub leśne. Korzystanie przez ROD sprowadza się bowiem, tak jak w innych przypadkach  preferencyjnie traktowanych      przez Prawo wodne, do dokonywania nasadzeń roślinnych i upraw, ograniczania przeznaczania gruntu na cele nierolnicze lub     nieleśne,      zapobiegania procesom    degradacji           i dewastacji  gruntów oraz rekultywacji i zagospodarowania gruntów na cele rolnicze.

Wskazać przy tym należy, że z Prawa wodnego wynika, iż ustawodawca uzależnił zwolnienie z tzw. opłaty stałej od sposobu korzystania z nieruchomości (a nie od jej przeznaczenia) odnosząc zwolnienie do poboru wody do celów rolniczych. Tym samym kształtując przedmiotowe zwolnienie ustawodawca miał na uwadze faktyczny (tj. rolny) sposób korzystania z nieruchomości, a nie jej przeznaczenie.

Zdaniem PZD faktyczny sposób wykorzystywania gruntów, na których położone są ROD, uzasadnia traktowanie ich, na płaszczyźnie Prawa wodnego, jak gruntów wykorzystywanych do celów rolniczych lub leśnych, a zatem pobór wód dokonywany na potrzeby ROD, winien być analogiczny do poboru w celach rolniczych. Jak wskazano powyżej, brak jest bowiem uzasadnienia dla odmiennego traktowania gruntów, na których położone są ROD od gruntów wykorzystywanych dla celów

rolniczych lub leśnych, w sytuacji kiedy faktyczny sposób korzystania z tych nieruchomości jest do siebie podobny.

Za postulowanym, preferencyjnym traktowaniem RÓD w przedmiocie opłat za korzystanie z wody, przemawiają również przesłanki o charakterze społecznym. Zwrócić bowiem należy uwagę, że nawadnianie gruntów ROD, na których znajdują się liczne nasadzenia (drzewa liściaste, iglaste, owocowe, ozdobne, krzewy różnego rodzaju,    rośliny, kwiaty,       itp.), a także uprawy ogrodnicze jest koniecznością. Nawadnianie  to odbywa się nie tylko w interesie bezpośrednich użytkowników poszczególnych działek, ale także w interesie całej społeczności. Pozytywny wpływ

ROD na otoczenie, zwłaszcza w warunkach miejskich jest bezdyskusyjny. Jako obszary zielone, których utrzymanie nie generuje kosztów po stronie finansów publicznych, przyczyniają się do poprawy jakości powietrza. W ostatnim czasie podkreślane jest ich znaczenie również w kontekście gospodarki wodnej. Stanowiąc swoiste „zielone wyspy” i oazy obszarów biologicznie czynnych w rejonach silnie zurbanizowanych, przeciwdziałają powstawaniu zjawiska tzw. miejskich wysp ciepła, oraz absorbują znaczne ilości wody w okresie gwałtownych opadów.

W świetle powyższych uwag, za zasadny należy uznać wniosek, że na potrzeby ustalania opłat za pobór wód na gruncie ustawy Prawo wodne, ROD winny być traktowane w sposób analogiczny do innych terenów rolnych. Niestety, obecnie obowiązujące regulacje nie są w tym zakresie dostatecznie precyzyjne, co skutkuje ich interpretacją w sposób dyskryminujący ROD. Stąd też środowisko działkowców postuluje wprowadzenie nowelizacji, która w sposób jednoznaczny ureguluje tę kwestię, zarówno w zakresie zwolnienia z opłaty stałej (art. 270 ust. 2 ustawy Prawo wodne), jak i stawek opłat zmiennych (art. 274pkt 3 lit. c) ustawy Prawo wodne ) aw konsekwencji również w $ 5 ust. 1 pkt. 39 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 22.12.2017 r. sprawie jednostkowych stawek opłat za usługi wodne. Z powyższych względów wnosimy o uzupełnienie przedmiotowej nowelizacji o następujące propozycje:

  1. zmianę przepisu art. 270 ust. 2 ustawy Prawo wodne poprzez nadanie mu brzmienia: „2. Opłaty stałej nie ponosi się za pobór wód do celów rolniczych lub leśnych na potrzeby nawadniania gruntów i upraw oraz rodzinnych ogrodów działkowych, na potrzeby chowu i hodowli ryb oraz do celów elektrowni wodnych.”
  2. zmianę przepisu 274 pkt 3 lit. c poprzez nadanie mu brzmienia „do celów rolniczych lub leśnych oraz rodzinnych ogrodów działkowych na potrzeby nawadniania gruntów i upraw, pobieranej za pomocą urządzeń pompowych – 0,15 zł za I m3 pobranych wód podziemnych;

 

Mając nadzieję na pozytywne rozpatrzenie naszego wystąpienia, pragniemy podkreślić, że postulat zmiany prawa, która wykluczy możliwość kwestionowania klasyfikowania poboru wody dla celów ROD, za równoważne z celami rolniczymi, jest powszechnie artykułowany w środowisku blisko milion rodzin korzystających z działek w ROD prowadzonych przez nasze stowarzyszenie. Znajduje to wyraz w pisemnych wystąpieniach kierowanych z ROD do jednostek nadrzędnych PZD, jak i dyskusjach podczas zebrań z udziałem działkowców w ROD. Dlatego też PZD czuł się uprawniony, a wręcz zobowiązany, wystąpić do Państwa resortu z wnioskiem o uzupełnienie planowanej nowelizacji ustawy Prawo wodne o stosowne regulacje.

Jednocześnie pragniemy zadeklarować gotowość dalszej współpracy z Państwa resortem w charakterze konsultanta społecznego, zarówno w obszarze odnoszącym się do przedmiotowej nowelizacji, jak również przy innych działaniach podejmowanych przez resort, a wpływających bezpośrednio lub pośrednio na sytuację ROD i działkowców.