Chryzantemy to niezwykle zróżnicowany, barwny, ciekawy świat kwiatów.
Rodowód chryzantem sięga bardzo odległych czasów, liczy co najmniej dwadzieścia pięć stuleci. Pierwsza wzmianka na temat chryzantem pochodzi z roku 500 p.n.e. i jej autorem jest wielki filozof i uczony chiński - Konfucjusz.
Z Chin chryzantemy przedostały się do Korei a następnie do Japonii.
W Europie chryzantemy pojawiły się przed 300 laty a w Polsce pod koniec XIX wieku.
Według japońskich wierzeń i legend chryzantemy są symbolem długiego życia.
W uprawie chryzantem stosuje się różnego rodzaju podziały:
Pod względem miejsca uprawy możemy je podzielić na uprawiane pod osłonami (w szklarni lub tunelu) oraz uprawiane w gruncie.
Inny podział to: grupa chryzantem uprawianych na kwiaty cięte oraz do uprawy doniczkowej.
Uwzględniając wielkość kwiatostanu chryzantemy dzielimy na: wielkokwiatowe, średniokwiatowe i drobnokwiatowe.
Według terminu kwitnienia dzieli się odmiany chryzantemy na: wczesne - kwitnące w naturalnych warunkach w sierpniu i wrześniu, średnio wczesne - kwitnące w październiku i na początku listopada oraz późne - kwitnące w listopadzie i grudniu.
Kwiaty chryzantem mają ogromne bogactwo barw i odcieni z wyjątkiem niebieskiej i czarnej, są natomiast zielone jak np. odmiana "Yoko Ono".
Zastosowanie chryzantem jest wszechstronne: do różnego rodzaju kompozycji, jako kwiaty cięte zachowują świeżość w wazonie do trzech tygodni - tylko nie należy zapominać o zmianie wody ( przynajmniej co dwa dni ) i przycinaniu pędu ( co 5 dni), doniczkowe mogą zdobić balkony i tarasy poszczególne odmiany przez 5-7 tygodni podlewane co 3 dni i zasilone nawozami raz w tygodniu.
Odmiany ogrodowe zimotrwałe o różnym terminie kwitnienia mogą być ozdobą działek i ogrodów od sierpnia do listopada.
Porady ogrodnicze na grudzień
Porady ogrodnicze na styczeń
Edward Galus
Prezes OZŚ PZD
Chryzantemy kwiaty jesieni.
Chryzantemy to niezwykle zróżnicowany, barwny, ciekawy świat kwiatów.
Rodowód chryzantem sięga bardzo odległych czasów, liczy co najmniej dwadzieścia pięć stuleci. Pierwsza wzmianka na temat chryzantem pochodzi z roku 500 p.n.e. i jej autorem jest wielki filozof i uczony chiński - Konfucjusz.
Z Chin chryzantemy przedostały się do Korei, a następnie do Japonii.
W Europie chryzantemy pojawiły się przed 300 laty, a w Polsce pod koniec XIX wieku. Według japońskich wierzeń i legend chryzantemy są symbolem długiego życia.
W uprawie chryzantem stosuje się różnego rodzaju podziały:
Pod względem miejsca uprawy możemy je podzielić na uprawiane pod osłonami (w szklarni lub tunelu) oraz uprawiane w gruncie.
Inny podział to: grupa chryzantem uprawianych na kwiaty cięte oraz do uprawy doniczkowej.
Uwzględniając wielkość kwiatostanu chryzantemy dzielimy na: wielkokwiatowe, średniokwiatowe i drobnokwiatowe.
Według terminu kwitnienia dzieli się odmiany chryzantemy na: wczesne - kwitnące w naturalnych warunkach w sierpniu i wrześniu, średnio wczesne - kwitnące w październiku i na początku listopada oraz późne - kwitnące w listopadzie i grudniu.
Kwiaty chryzantem mają ogromne bogactwo barw i odcieni z wyjątkiem niebieskiej i czarnej, są natomiast zielone jak np. odmiana "Yoko Ono".
Zastosowanie chryzantem jest wszechstronne: do różnego rodzaju kompozycji, jako kwiaty cięte zachowują świeżość w wazonie do trzech tygodni - tylko nie należy zapominać o zmianie wody ( przynajmniej co dwa dni ) i przycinaniu pędu ( co 5 dni), doniczkowe mogą zdobić balkony i tarasy - poszczególne odmiany przez 5-7 tygodni podlewane co 3 dni i zasilone nawozami raz w tygodniu.
Odmiany ogrodowe zimotrwałe o różnym terminie kwitnienia mogą być ozdobą działek i ogrodów od sierpnia do listopada.
Wrzesień i październik w ogrodzie działkowym.
Prace na działce w październiku i listopadzie
Wykopujemy bulwy dalii begonii oraz kłącza kanny (pacioreczników)
Październik to najlepszy okres do nasadzeń drzew i krzewów owocowych - wybieramy odmiany na podkładkach karłowych, o dużych walorach smakowych dojrzewające latem i jesienią. Dołek pod nasadzenia zaprawiamy kompostem lub obornikiem z nawozów mineralnych stosujemy potasowo-fosforowe po posadzeniu podlewamy i usypujemy kopczyk.
Nie przycinamy żadnych pędów w tym okresie, dopiero wiosną.
W tym czasie sadzimy róże i inne krzewy liściaste - po posadzeniu formujemy wokół nich kopczyk 30-40 cm.
W razie suszy rośliny iglaste i liściaste zimozielone podlewamy.
Można jeszcze wysadzać cebulki tulipanów i lilii.
Z części warzywnej działki wykopujemy warzywa korzeniowe, rzepowate, zbieramy liściowe, kapustne z wyjątkiem kapusty brukselki i jarmużu.
Sadzimy ząbki czosnku odmian zimowych.
Liście jabłoni i gruszy opryskujemy 5% roztworem mocznika, przyspieszy to ich rozkład i uniemożliwi przetrwanie zarodników grzybowych do wiosny.
Systematycznie grabimy liście z trawników - pozostawione gnijąc niszczyłyby murawę, możemy je odpowiednio przekompostować.
Rozpoczynamy przekopywanie działki na zimę - w ostrą skibę, wzbogacamy glebę w obornik, kompost, jeżeli jest zbyt kwaśna - ma niskie pH stosujemy wapno tlenkowo-magnezowe w ilości 0,5 do 2 kg na 10 m2 (nie łączymy nawożenia obornikiem z wapnowaniem).
W listopadzie można przesadzać kłącza konwalii na nowe miejsca, kłącza z pąkami trzyletnimi (grube, tępo zakończone ) można przeznaczyć do przyspieszania kwitnienia konwalii w okresie zimy.
Nie spieszymy się z zimowym okrywaniem roślin , robimy to dopiero po kilku przymrozkach, pod koniec miesiąca, dobre materiały do ściółkowania to torf, kora- warstwa około 5 cm (miejsca z wysadzonymi roślinami cebulowymi). Do owijania, okręcania stosujemy materiały przepuszczające powietrze- agrowłókninę, jutę lub maty słomiane.
Drzewa iglaste na działce i w ogrodzie.
Drzewa i krzewy iglaste cieszą się dużą popularnością, sadzimy je na działkach i w ogrodach ponieważ wprowadzają na nich odpowiedni nastrój i klimat oraz nie tracą walorów ozdobnych przez cały rok, w większości są zimozielone.
Iglaki mają wszechstronne zastosowanie; szybko rosnące formy kolumnowe, stożkowate, znoszące cięcie i strzyżenie nadają się na żywopłoty - cisy, cyprysiki i tuje, funkcje okrywowe - mogą zastąpić trawnik, nadają się do tego gatunki i odmiany charakteryzujące się płaskim pokrojem odmiany jałowców płożących i rozesłanych, do kompozycji z form kolumnowych, kulistych i płożących i zróżnicowanych kolorystycznie igłach i łuskach, jako solitery (samotniki)-np. jodła koreańska lub świerk serbski lub powinny się charakteryzować wyjątkowo oryginalnym pokrojem np. forma płacząca cyprysika nutkańskiego "Pendula" czy świerka pospolitego "Inwersa", stosowane są też w ogrodach skalnych i we wrzosowiskach, nad wodą można sadzić cisy, cyprysiki i rozłożyste formy jałowców.
Miesiąc wrzesień jest najlepszym termin do ich nasadzeń, drzewa i krzewy z tej grupy roślin muszą się ukorzenić i zrosnąć z podłożem przed zimą. Rośliny te w okresie zimy nie przechodzą spoczynku lecz normalnie wegetują, transpirując, dlatego zaleca się przed zimą intensywne podlanie iglaków a także ich podlewanie w okresie odwilży w zimie i ściółkowanie podłoża wokół posadzonych roślin.
Sadzimy iglaki na wiele lat dlatego podłoże dla nich powinno być starannie odchwaszczone i wzbogacone w składniki pokarmowe najlepiej stosując kompost lub substrat torfowy dla roślin iglastych.
Przy sadzeniu należy uwzględnić docelowe rozmiary i kształty poszczególnych gatunków i odmian ( na działki szczególnie polecam formy karłowe), aby
zapewnić im odpowiednio dużo miejsca do wzrostu.
Kupując materiał do nasadzeń zwracamy uwagę na system korzeniowy aby nie był uszkodzony i przesuszony, a pędy nie miały objaw chorób czy szkodników. Dołek w który sadzimy iglaki powinien być dostatecznie głęboki i szeroki, aby na jego dno można było usypać kopczyk z żyznej ziemi i wypełnić nią też przestrzeń między ścianą dołka a bryłą korzeniową.Ziemię wokół wysadzonej rośliny ostrożnie udeptujemy i podlewamy.
Do ściółkowania gleby wokół iglaków używamy torfu lub przekompostowaną korę sosnową.
Jeżeli jesień byłaby długo bez opadów to rośliny należy co 10-14 dni podlewać. W pierwszym roku po posadzeniu młode rośliny wymagają też osłony przed zbyt intensywnymi promieniami słonecznymi. Można osłonić je agrowłókniną lub zabezpieczyć gałązkami jedliny.
Porady ogrodnicze na sierpień
Jak uprawiać brzoskwinie.
Brzoskwinia (Prunus Persica) pochodzi z Chin, gdzie rosła jako dziki gatunek, jednak z biegiem lat uprawy zostały uszlachetnione i przystosowane do terytorialnych warunków upraw.
Brzoskwinia jest uprawiana na obszarze od Chin i Japonii przez Europę do Ameryki Północnej. W naszych polskich warunkach brzoskwinie najlepiej rosną w miejscach nasłonecznionych i ciepłych. Bardzo dobrym miejscem posadzenia drzewa brzoskwini jest ściana nasłoneczniona altanki, gdzie możemy drzewo brzoskwini poprowadzić w formie wachlarza. Musimy drzewu brzoskwini w okresie silnego wzrostu owoców zapewnić optymalną ilość wody. Brzoskwinia to gatunek drzewa owocowego, wymagający bardzo intensywnego cięcia, które najlepiej wykonać w okresie kwitnienia drzew. Wtedy możemy zaobserwować siłę kwitnienia i wykonać odpowiednie cięcie. Brzoskwinie owocują na młodych pędach. Pędy mocne tniemy 8÷10 kwiatów, a najlepiej, jeśli na tym pędzie znajdziemy w tej odległości tylko pąk liściowy to tniemy za tym pąkiem. Wszystkie cienkie gałązki tniemy za drugim kwiatem lub wycinamy całkiem, jeśli korona jest za gęsta. Po prawidłowym cięciu brzoskwini na ziemi wokół drzewa powinien powstać dywan z pociętych gałęzi z kwiatem (około 70% powinno być wyciętych). Brzoskwinia zawiązuje bardzo dużo pąków kwiatowych, dlatego nie bójmy się ich ciąć.
Drugim bardzo ważnym zabiegiem jest przerzedzenie zawiązków. Zabieg ten wykonujemy w czasie, gdy owoce są wielkości orzecha laskowego lub trochę mniejsze. Na silnych pędach pozostawiamy owoce naprzemiennie po obu stronach gałęzi w odległości około 15-20 cm (zostawiamy tylko owoce pojedynczo, usuwamy wszystkie owoce bliźniacze i niekształtne). Na pędach krótkich zostawiamy tylko jeden owoc, pęd musi być zakończony liściem.
Brzoskwinia na dużym owocu potrafi zawiązać drugi bardzo mały, nie bójmy się go w tym czasie oderwać od kształtnego owocu. Rosnący dalej owoc to miejsce zaleje i nie będzie śladu po niechcianym przybyszu, a owoc będzie kształtny i dorodny. Okres wegetacyjny brzoskwiń jest bardzo krótki, dlatego musimy ją dokarmiać, aby mieć dorodne owoce. Dokarmianie musimy wykonać w sposób dolistny. Owoce brzoskwiń zbieramy w chwili pełnej dojrzałości konsumpcyjnej, wtedy są najsmaczniejsze.
PODKŁADKI
Podkładkami dla brzoskwiń są siewki brzoskwini mandżurskiej i siberian c oraz siewka rakoniewicka.
Najlepszą podkładką jest siewka mandżurska ze względu na jej wytrzymałość na mróz i dobrze się zrasta z odmianami uprawianymi - szlachetnymi.
SADZENIE
Najlepszym terminem sadzenia jest wiosna. Sadzenie jesienne jest dość ryzykowne, ze względu na możliwość przemarzania. Drzewka sadzone jesienią należy wysoko zakopcować, jeśli przemarznie to do wysokości kopczyka. Brzoskwinia po przemarznięciu potrafi się w ciągu jednego sezonu wegetacyjnego odbudować.
ODMIANY
NEKTARYNY
TWARTKI
KORONY
Najlepszą jest prowadzenie w formie korony pucharowej. Można też prowadzić drzewa w formie korony naturalnej, ale to wymaga więcej pracy przy cięciu. Formę pucharową polecałbym do uprawy wtedy, gdy mamy jedną lub dwa drzewa na działce - zajmuje zbyt dużo miejsca.
Ochrona brzoskwiń i nektaryn koncentruje się głównie na ochronie przed najgroźniejszą chorobą kędzierzawością liści brzoskwini. Oprysk należy wykonać miedzianem o stężeniu 1% jesienią tuż po opadnięciu liści. Jeżeli koło brzoskwini rośnie inne drzewo owocowe to też profilaktycznie należy go opryskać. Bardzo wczesną wiosną, gdy przez parę dni przekroczy 6°C należy ponownie opryskać drzewa, całe łącznie z pniami, bardzo dokładnie miedzianem 1%. Zabieg ten pozwoli ograniczyć raka bakteryjnego.
Gdy pąki są jeszcze w stanie uśpienia należy wykonać oprysk sylitem o stężeniu 0,5%. Musimy kontrolować stan zdrowia liści, w razie stwierdzenia pojawiania się szkodników należy ich zwalczyć. Przy bardzo niesprzyjających warunkach pogodowych owoce nektaryn mogą być atakowane przez choroby grzybowe.
Zachęcam działkowców do uprawy brzoskwiń, nektaryn, twartek na swoich działkach. Ja działkę mam na dawnym hutniczym wysypisku odpadów i z wielkim powodzeniem uprawiam swoje 22 drzewa brzoskwiń, nektaryn i twartek w różnym wieku. Każde drzewko jest innej odmiany. Owoce są piękne, a największe brzoskwinie dorastają do ponad 400g.
Serdecznie zapraszam do uprawy, bo warto !!!
Zbigniew Kwiatkowski
Okręgowy Instruktor Fachowy
Okręgu Świętokrzyskiego
R.O.D. "KAKTUS"
Ostrowiec Świętokrzyski
Celowość modernizacji działki.
Zastanawiałem się co ja mam w tym wykładzie Państwu powiedzieć, wczorajsze spotkanie Państwa z Panią Ewelina Chrzanowska zapoznało Państwa z Uchwałą i Programem w sprawie modernizacji Rodzinnych Ogrodów Działkowych - są tam jasne i szczegółowe wytyczne w tym zakresie, dodałbym tylko kilka elementów ale o tym później.
Literatura na ten temat jest bardzo bogata: jakie przepisy obowiązują w sprawie Zagospodarowania Rodzinnego Ogrodu Działkowego Działki mówi rozdział IX i X Regulaminu Rodzinnego Ogrodu Działkowego w paragrafach od 91 do 125 Działkowiec regularnie zamieszcza artykuły o tej tematyce wcześniej więcej sprawom uprawowym poszczególnym grup roślin, obecnie projektowanie, zagospodarowanie, modernizacja, mała architektura - pełna wiedza. Także bardzo dużo wydawnictw w tum zakresie pozwolę sobie przytoczyć niektóre z nich obejmująca całą tematykę jak wcześniejsze wydanie Architekt zieleni radzi, Album projektów zagospodarowania działek w ROD, Wademecum działkowca ale i pozycje Style ogrodowe, ogród wrzosowiskowy, skalny, ziołowy, łatwy w uprawie, na trudnym terenie, dla zapracowanych, owocowy- osobiście uważam że najsłabszy z nich a także poszczególne elementy ogrodzenia, zadaszenia, nowoczesne nawadnianie, problemy z oczkiem wodnym, trawnik, wydawnictwa poświęcone poszczególnym gatunkom roślin ozdobnych, warzywom i roślinom sadowniczym ich ochronie, bardzo dobre książki odnośnie cięcia i formowania drzew owocowych i ozdobnych. Dodam do tego jeszcze wydania specjalne Działkowca - jest czym wzbogacać swoja wiedzę urządzić lub zmodernizować odpowiedni działkę na właściwym poziomie i na takim ja uprawiać. Tu musze pochwalić wydawnictwo działkowca, czytam i przeglądam bardzo dużo literatury fachowej i mam porównanie np. z Moim Ogrodem czy zaprzestanymi już wydawania Kwietnikiem oraz Ogrody i zieleńce - Wydawnictwa Działkowca je pod względem merytorycznego opracowania, jasnego, logicznego przedstawiania tematu znacznie je przewyższają tam są ciekawostki a już całkowicie niski poziom wydawanego w zastępstwie kwietnika i ogrodów Magnolii.
Tyle wstępu teraz przejdę do sedna sprawy i przedstawię ją z mojego osobistego punktu widzenia i chce sprowokować Państwa do dyskusji na ten temat.
1.Pierwszy cel uważam, że rodzinny ogród działkowy powinien to być dobrze urządzony, estetyczny z wyglądu teren zieleni miejskiej czy podmiejskiej, aby odeprzeć zarzuty że rodzinne ogrody działkowe są zaniedbanymi terenami, urządzone chaotycznie bez koncepcji, często są tam gromadzone różne niepotrzebne przedmioty. Trzeba przyznać, że niekiedy te argumenty są słuszne i dają oręż przeciwnikom Rodzinnych Ogrodów Działkowych. Często prasa nie opisuje rzeczywistości, tylko szuka sensacji - podam przykłady z własnego podwórka mam częsty kontakt z dziennikiem lokalnym przez jakiś czas zamieszczałem cotygodniowe porady ogrodnicze. W rozmowie z dziennikarkom odnośnie uprawy poinsecji jak powiedziałem, że sok jest trujący to nie interesowała ją jej pielęgnacja tylko czy ktoś nie zatruł się przy prowadzeniu uprawy poinsecji albo jak prosiłem o przedstawienie roślin które uprawiamy w zieleni w wydaniu piątkowym to odpowiedziała, że w wydaniu weekendowym najlepiej sprzedaje się jakaś zbrodnia lub wypadek.
Dlatego odpowiednio zagospodarowane, urządzone i utrzymane ogrody działkowe wytrąca przeciwnikom argument, że jest to teren zieleni źle utrzymany.
2.Infrastruktura się zmienia, starzeje z powodu upływu czasu, warunków atmosferycznych i wymaga napraw, remontów, często wprowadza się nowe elementy np. oczko wodne, skalniak, miejsce do grillowania albo są małe dzieci lub wnuki i wprowadza się huśtawkę czy piaskownicę.
Bardzo ważne jest określenie komu ogród ma służyć i jakie funkcje na pełnić - tu obserwacje własne.
Inne będzie zagospodarowanie ogrodu przez sprawną emerytkę z małą emeryturą ona w ogrodzie będzie uprawiać rośliny sadownicze na owoce, warzywa z reguły lubi kwiaty do domu czy na grób męża. Jeżeli ma już coraz mniej sił to ograniczy uprawy i ogród dla niej będzie miejscem spacerów, spotkań z innymi działkowcami, przede wszystkim przebywać na świeżym powietrzu.
Niektórzy działkowcy to hobbiści uprawiają określone grupy roślin np. kolekcjonują lilie, ciekawe gatunki krzewów np. rododendrony, azalie, róże, moja sąsiadka wielka zwolennicza ekologii i naturalnego leczenia działka wygląda nie szczególnie ale na niej dużo rumianku, mięty, melisy ale i żywokost i wrotycz często proponuje różne wyciągi, napary, wywary czasami mi opryska moje uprawy sama niekiedy jak już zejdzie z działki to ja poprawię że tak powiem tą ochronę roślin chemią ale mam bardzo sympatyczne sąsiedztwo.
Dlatego osobiście nie jestem za szczegółowym narzucaniem projektu urządzania działki aby tylko nie przekraczać w tym zakresie regulaminu.
Dalsze obserwacje - uważam że znacznie do modernizacji i wyglądu mogą się przyczynić następne pokolenie działkowców czyli dzieci po rodzicach lub wnukowie po dziadkach oraz nowi nabywcy działek, wokół mnie jest takie cztery działki z przyjemnością obserwuje jak zmieniają wygląd altan, porobili tarasy, alejki, urządzenia zabawowe dla dzieci - niektóre z nich to młode rodziny ale jedna w średnim wieku.
Takie działki przeważnie nabierają funkcji wypoczynkowych, rekreacyjnych.
Co uważam za istotne i ważne na działkach to odpowiednia pielęgnacja drzew i krzewów, często są one elementem strukturalnym działki. Dużo spotyka się drzew owocowych nie pielęgnowanych i ten ruch w tym kierunku licznych pokazów cięcia i prowadzenia drzew i krzewów za ważny i cenny. Powinno się dążyć do usuwania starych, nieproduktywnych, chorych drzew owocowych na ich miejsce można mieć więcej wchodzących wcześnie w owocowanie, , genetycznie odpornych na niektóre choroby drzewa dających smaczne owoce. Tu jeszcze uwaga informować, że na działce powinno się sadzić takie odmiany których owoce można zjeść na bieżąco z reguły nie ma warunków na przechowywanie owoców odmioan zimowych.
Jestem gorącym zwolennikiem uprawy wszelkich krzewów- agrestu, porzeczek, malin, jeżyn, borówek, truskawek i poziomek.
Kończąc nie zrealizowałem tematu ale uważam, że potrzebną wiedzę znajdziemy w literaturze a Państwo to ją posiadają, mieliśmy często spotkania z architektami zieleni i przedstawiali nam konkretne przykłady zagospodarowania działek, każdy na pewno urządzi jak będzie mu się podobało i jakie będzie miał na to środki byle tylko zgodnie z obowiązującym regulaminem.
Dobrze że projekt modernizacji ogrodów i działek będzie realizowany także w następnych latach bo to ogromne zadanie i wymaga wielu lat w zasadzie ciągłej pracy.
Życzę Państwu wielu radości z pielęgnacji swojego ogrodu.
Prawidłowe zagospodarowanie i modernizacja działek w ROD
(zasady planowania, zagospodarowania i działki i celowość jej modernizacji: budownictwo na działkach - wymiary, funkcjonalność i estetyka altan; architektura ogrodzeniowa - ogrodzenia, pergole, trejaże, ścieżki i inne elementy ozdobne działek. Temat roku 2012 - został ogłoszony rokiem modernizacji działek w ROD.
Podjęta została w tej sprawie Uchwała Nr 5/II/2012 Krajowej Rady Polskiego Związku Działkowców z dnia 24 lutego 2012 roku w sprawie modernizacji działek w Rodzinnych Ogrodach Działkowych - program ten powinien być realizowany także w następnych latach. Uchwała ta została zamieszczona w Biuletynie Informacyjnym 3/234/2012 i składa się z 9 paragrafów. Krajowa Rada Związku Działkowców, działając na podstawie & 7 pkt 6 statutu PZD, postanawia
Dlaczego została podjęta taka uchwała?
Program modernizacji Działek w Rodzinnych Ogrodach Działkowych
Część merytoryczną opracowano na podstawie badania sondażowego który objął 750 działek w ROD. Program uwzględnia konkretne elementy występujące na działkach decydujące o stanie ich zagospodarowania oraz stosowane działania w kierunku ich modernizacji a mianowicie:
Działka w Rodzinnym Ogrodzie wkomponowana jest w cały układ przestrzenny ogrodu. Graniczy ona najczęściej z trzema sąsiednimi działkami oraz przylega frontem do alei ogrodowej. W związku z tym szczególnie ważne jest, aby niekoniecznie w ramach modernizacji, działkowiec dbał o stan przyległej alei. Jest to spójna część działki i dlatego też należy zwrócić uwagę na jej otoczenie.
Celem tak szerokich działań Związku jest szybkie doprowadzenie stanu zagospodarowania działek do wysokiego poziomu estetycznego, funkcjonalnego, ekologicznego i wizerunkowego.
Rośliny przyprawowe i zielarskie - przypomnienie wiąże się z nowymi gatunkami i odmianami grupy tych roślin.
I. Rośliny jednoroczne
II Dwuletnie
III Byliny
Rośliny przyprawowe znane: cebula zwyczajna, chrzan pospolity, czosnek pospolity, koper ogrodowy.
Basilicum Magic Purple - w formie krzewiastej nie zimuje
Basilicum Magic White - w formie krzewiastej nie zimuje
Konwalia majowa
Konwalia majowa w uprawie ogrodowej znana jest już od średniowiecza. Tworzy kwiaty dzwonkowate, białe, przyjemnie pachnące zebrane w jednostronne grono.
Kwiaty pojawiają się obficiej, gdy rośliny rosną na bardziej słonecznych i żyznych stanowiskach. W cieniu kwiatów jest mniej, ale bujniej rozwijają się liście tworząc zwarte łany. Liście są lancetowatojajowate. Owoce - czerwone jagody. Jej kwiaty były dawniej symbolem szczęścia oraz cenione jako lek nasercowy.
Konwalia jest krajową byliną rozrastająca się za pomocą podziemnych kłączy. Rośnie na glebach umiarkowanie wilgotnych, przepuszczalnych i próchnicznych o odczynie obojętnym lub lekko kwaśnym.
Konwalia ma duże znaczenie w uprawie na kwiaty cięte. Kłącza uprawia się także do pędzenia w okresie zimy i wczesnej wiosny. Sadzi się na zagonach kłącza, na których znajdują się pąki liściowe tak głęboko aby wierzchołek pąka był przykryty 2 cm warstwą podłoża. Ściółkuje się je warstwą torf. W trakcie wegetacji nawozi 2 - 3 krotnie nawozem wieloskładnikowym po 2-3 dag na m2.
Kłącza wykopuje się w trzecim roku uprawy, po zaschnięciu liści, z reguły w drugiej połowie października. Następnie się je czyści i sortuje, zabezpieczając przed przesuszeniem np. przesypując wilgotnym torfem. Kłącza do pędzenie (zabieg aby mieć kwitnące konwalie w zimie) mają pąki grube i są tępo zakończone. Amatorzy - działkowcy kłącza z takimi pąkami mogą posadzić do doniczek, zadołować w ogrodzie (muszą być schłodzone aby zakwitły), tak aby w okresie zimy można je było wyciągać i przynosić do mieszkania. Doniczki w początkowym okresie trzymamy w ciepłym i ciemnym miejscu przez 8 - 10 dni następnie wystawiamy na światło i po trzech tygodniach od przyniesienia do domu powinniśmy mieć kwitnące konwalie w mieszkaniu. Tak postępujemy z kłączami konwalii w okresie od lutego do kwietnia.
Konwalia majowa na działce może pełnić funkcje rośliny zadarniającej i okrywowej. Można tworzyć nasadzenia z samej konwalii lub kompozycje mieszane z paprociami, funkiami, kokoryczkami czy zawilcami. Konwalie tworzą zwarte łany liści, które skutecznie ograniczają rozwój chwastów. Przy tylu jej zaletach należy jednak pamiętać, że jest rośliną trującą i uważać aby bawiące się w ogrodzie dzieci zwłaszcza nie połknęły czerwonych owoców konwalii.
Prace w pierwszej połowie maja w ogrodzie i na działce.
W części ozdobnej działki.
Wysadzamy bulwy dalii, jeżeli nie wysadziliśmy mieczyków, możemy to jeszcze zrobić do połowy maja.
Usuwamy przekwitłe kwiatostany tulipanów, narcyzy, hiacyntów i innych roślin cebulowych, wpłynie to korzystnie na tworzenie nowych cebul i ich kwitnienie w przyszłym roku. Ostatni raz zasilany te rośliny nawozami mineralnymi w ilości 2 dag na 1m2.
Wysiewamy rośliny uprawiane z siewu wprost do gruntu jak nagietki, nasturcję, portulakę, smagliczkę, nemezję, klarkię, godecje a na zapach w ogrodzie rezedę i maciejkę.
Rośliny kwitnące wczesną wiosną i tzw. poduszkowe po kwitnieniu przycinamy: żagwin, gęsiówkę, smagliczkę, skalnicę, ubiorek.
Po kwitnieniu przycinamy krzewy forsycji, migdałka i wczesnych tawuł.
Sadzimy niezapominajki w ogrodzie, do skrzynek balkonowych na ich święto - 15 maja.
W części sadowniczej.
Drzewa i krzewy owocowe intensywnie rosną zasilamy je odpowiednimi nawozami, ( borówkę amerykańską, brusznicę i żurawinę - nawozami do roślin środowisk kwasolubnych).
Tniemy po kwitnieniu brzoskwinie, wycinamy nadmiar pędów i przemarznięte, możemy jeszcze skorygować cięcie innych drzew i krzewów owocowych.
Uprawa poziomek i truskawek powinna być wyściółkowana najlepiej słomą lub czarną włókniną.
W części warzywnej działki.
Kto ma tunel lub małą szklarnię to czas na wysadzenia w nich rozsad pomidorów, papryki, oberżyny lub ogórków odmian sałatkowych.
W gruncie siejemy fasolę szparagową, ogórki, kukurydzę cukrową następne partie rzodkiewki, koperku oraz późne odmiany marchwi, buraków ćwikłowych.
Przerywamy siewki wcześniej wysianych warzyw korzeniowych do prawidłowego wzrostu powinny rosnąć w rozstawie co 2-4 cm.
Wszystkie warzywa po wysianiu nasion lub wysadzeniu rozsady lepiej rosną jeżeli przykryjemy je agrowółkniną- przyspieszy to też ich przydatność do zbioru.
Pamiętajmy o ochronie roślin w tym okresie są porażane drzewa jabłoni i gruszy przez parcha a wiśnie i czereśnie przez brunatną zgniliznę drzew pestkowych, truskawki i rośliny ozdobne chronimy przed szarą pleśnią.
Zieleń wokół nas - czas ukwiecić balkony i tarasy.
Mieszkaniec miasta odczuwa potrzebę kontaktu obcowania z przyrodą, która łagodzi uciążliwości życia miejskiego. Kontakt z przyrodą jest konieczny dla prawidłowego funkcjonowania organizmu, działa regenerująco na system nerwowy, koi zmęczenie po trudach dnia codziennego. Kwitnące rośliny w skrzynkach przyokiennych, na balkonach i tarasach wzbogacą zieloną szatę miasta i zaspokoją częściowo naszą naturalną potrzebę obcowania z przyrodą. Pięknie ukwiecony balkon to przyjemność i satysfakcja dla jego właściciela, czasem przedmiot zazdrości sąsiadów (przeradzające się w pożyteczne współzawodnictwo), najczęściej jednak przedmiot dumy wszystkich mieszkańców osiedla.
Wybór roślin, możliwość ich komponowania jest ogromny.
Należy jednak zacząć od wyboru odpowiednich pojemników, podłoża, oraz dobór roślin uwzględniający wystawę naszego balkonu czy tarasu. Każdy pojemnik powinien mieć otwory umożliwiające odpływ nadmiaru wody oraz usypany na jego dnie drenaż. Podłoże powinno być świeże o dobrej strukturze zawierające składniki pokarmowe dla roślin tzw. dawkę startową, w trakcie wzrostu rośliny systematycznie nawozimy aby mieć ich bujny wzrost i obfite kwitnienie.
Sadząc zakupione rozsady pamiętajmy że z czasem się rozrosną i muszą mieć na to miejsce w pojemniku, więc powinny być sadzone w zależności od gatunku co 15 - 20 - 25 cm.
Na słonecznych balkonach w dalszym ciągu najczęściej są sadzone pelargonie o pokroju stojącym lub o pędach zawisłych, kwiaty mogą mieć pojedyncze lub pełne ( te pędy maja krótsze i mniej obficie kwitną - ale jest ich większy wybór kolorów i odmian).
Godną polecenia na to stanowisko są wciąż mało u nas popularne lantany, złocienie krzewiaste, werbeny i nieśmiertelniki pojemnikowe - Bracteantha.
W dalszym ciągu wiele zwolenników mają rośliny z grupy petunii z serii :weranda, conchita, table, surfinia, supercal, są to formy o pędach wzniesionych i zwisłych.
Wszystkie te rośliny można sadzić w grupach jednorodnych lub łączyć np. z plectrantusem (pospolicie zwanym komorowcem) czy helichrysum petiolare ((kocanki) o barwnych i zawisłych pędach odpornych na duże nasłonecznienie.
Polecam znaną od dwóch lat bardzo obficie i do przymrozków kwitnącą i przyjemnie pachnącą Lobularię Snow Princes - Smagliczkę. Na miejsca półcieniste i ocienione jest cała gama odmian fuksji o małych i dużych formach, pokroju wzniesionym lub przewieszających się pędach. To stanowisko jest też odpowiednie do zwisłej lobelii, która kwitnąc daje kaskadę kwiatów. Miejsce to jest odpowiednie dla różnych grup i odmian niecierpków.
Jednak największy wybór na taką wystawę balkonu mamy w begoniach: mogą to być begonie bulwiaste lub z serii Solenia, Belleconia, Waterfall. Oczywiście nie wymieniłem tu wszystkich roślin, którymi mogą być obsadzane skrzynki zaokienne, balkony czy tarasy, ale każdy może na nich stworzyć sobie zielony czy kolorowy i pachnący zakątek, podnoszący estetykę tych miejsc.
Smaczne i zdrowe.
Warto uprawiać na działce borówkę amerykańską zwaną też borówką wysoką.
Krzewy borówki wysokiej wyrastają do wysokości 2 m i 1,5 rozpiętości. Młode pędy są zielone z wiekiem przebarwiają się na kolor wiśniowy, a następnie brązowy. Na pędach osadzone są owalne listki, latem zielone, przebarwiające się na piękny kolor czerwony jesienią. Kwiaty są dzwonkowate, białe lub różowe. Owoce kuliste spłaszczone granatowe z niebieskim nalotem, w zależności od odmiany mają średnicę 1-2,5 cm. Są bardzo smaczne, bogate w cukry, kwasy, pektyny, witaminy i sole mineralne. Owoce poszczególnych odmian dojrzewają od lipca do połowy września.
Borówka jest wytrzymała na mróz, znosi spadki temperatury do -30oC.
Nie lubi jednak dużych skoków temperatury zimą. Jeżeli po dłuższym okresie ciepłej pogody zimą wrócą duże mrozy, mogą przemarznąć pędy i pąki kwiatowe. Borówka kwitnie późno, w drugiej połowie maja, dzięki temu unika szkód przymrozkowych.
Powodzenie w uprawie borówki zależy od odpowiedniego podłoża i późniejszego dbania o odpowiednią kwasowość jej miejsca uprawy.
Wymaga gleby lekkiej, przewiewnej, zdecydowanie kwaśnej o pH 3,5-4.
Aby odpowiednio przygotować miejsce jej uprawy należy wykopać dołki 0,5 m szerokości i 0,4m głębokości. Dołki te należy wypełnić kwaśnym torfem z trocinami lub korą w stosunku 1:1. Można do tego jeszcze dodać siarki pylistej w ilości 5-10 dkg na m2.
Ponieważ sadzonki borówki są sprzedawane w pojemnikach możemy je sadzić o każdej porze roku w rozstawie 1,2-1,5 m w rzędzie i 2-2,5 m między rzędami. W celu lepszego zawiązywania owoców należy sadzić przynajmniej 2-3 różne odmiany, zapewni to też dłuższy okres zbioru owoców. W okresie wegetacji, głównie wiosną należy krzewy zasilać nawozami mineralnymi, szczególnie azotowymi, które zakwaszają glebę np. siarczan amonu w ilości 10-20 dkg na m2. W następnych latach dajemy też na tą powierzchnię 3-5 dkg siarczanu potasu i superfosfatu lub innych nawozów zawierających te składniki i zakwaszające podłoże.
Borówka korzeni się płytko i lubi wilgotną glebę , dlatego w okresie suszy należy krzewy podlewać, bardzo wskazane jest ściółkowanie uprawy nie odkwaszoną korą lub kwaśnym torfem lub trocinami, warstwą 5-8 cm.
Krzewy zaczynają owocować w drugim roku, pełnię plonowania osiągają w 5-6 roku z jednego krzewu można zebrać 1,5-2,5 kg owoców.
A dlaczego warto uprawiać borówkę amerykańską?
Jest to wyśmienity owoc świeży deserowy lub przetworzony.
Wśród przebadanych 40 gatunków owoców i warzyw borówka zajęła pierwsze miejsce pod względem zawartości przeciwutleniaczy. W owocach borówki znaleziono kwas galowy i kwas foliowy, fitoestrony, występują też w niej związki, które regulują poziom cholesterolu we krwi, mają wysoką wartość dietetyczną. Dobroczynne dla zdrowia właściwości borówki sprawiły, że stała się ona owocem XXI wieku.
Hibiskus
Nazwa w pełni uzasadniona ponieważ w stanie naturalnym występuje w Chinach i jest rozpowszechniona we wszystkich obszarach strefy subtropikalnej. Hibiscus w stanie naturalnym dorastający do 5 metrów w uprawie około 1,5 metra może być prowadzony w formie krzewu lub drzewka z pniem i koroną. Jego duże( 9 do 15 cm średnicy), lejkowate kwiaty pojedyncze jak i pełne występują w kolorach czerwonych, różowych, pomarańczowych, żółtych, rzadziej białych. Ostatnio wyhodowano odmiany z kontrastowo zabarwionym oczkiem, oblamowaniem brzegu kwiatu lub karbowanym brzegiem płatków. Kwiaty te wyglądają bardzo efektownie na tle ciemnozielonych, błyszczących liści.
Warunki uprawy:
Roślina ta lubi miejsca słoneczne, w cieniu słabo kwitnie, najlepiej rośnie i kwitnie w temperaturze 18 - 22°C, w okresie zimy powinna być przechowywana w temperaturze 12- 15°C oraz znacznie ograniczyć podlewanie.
Po okresie zimy stopniować wystawienie na pełne światło aby zabezpieczyć rośliny przed przypaleniem delikatnych liści.
Podłoże uprawy w trakcie wzrostu (wiosna, lato) powinno być stale wilgotne, przesuszenie może powodować zrzucanie zawiązków kwiatowych.
Należy unikać bezpośredniego lania woda po liściach gdyż może to powodować rozwój chorób grzybowych.
Ważnym elementem zabiegów uprawowych jest cięcie formujące, najlepiej wykonywać je wczesną w
iosną po zimie, skracając pędy o 1/3 do 1/4 długości, zabiegu nie należy opóźniać ponieważ hibiskus zakwita po 9 - 13 tygodni od ostatniego uszczykiwania.
Nawożenie od wiosny do końca sierpnia systematyczne najlepiej raz w tygodniu, wskazane nawozy w płynie w stężeniu 1-2 g/l ważne aby nawóz zawierał mikroelement żelazo ponieważ hibiskus jest wrażliwy na jego brak.
Rośliny najlepiej przesadzać wiosną w podłoże lekkie torfowe o ph 5,5 - 6.
Choroby i szkodniki - mączniak prawdziwy i rzekomy, mszyce, wciornastki, przędziorki, mączlik - stosować znane na rynku preparaty ochrony roślin.
Rozmnażanie - z sadzonek wierzchołkowych pobieranych wiosną o długości 8-10 cm z 1 lub 2 parami liści (2-4 liście), należy zwrócić uwagę, aby sadzonki miały pęd lekko zdrewniały wtedy będą się lepiej ukorzeniać. Po ukorzenieniu pęd uszczykujemy 1-2 krotnie w celu rozkrzewienia lub palikujemy i usuwamy pędy boczne do wysokości na jaką chcemy wyprowadzić formę pienną i dopiero wówczas uszczykujemy formując koronę drzewka.
Odpowiednie warunki uprawy zapewnią obfite kwitnienie ponieważ trwałość poszczególnych kwiatów jest krótka- 2 dni. W nowej wyhodowanej serii o nazwie hibiscia kwiaty utrzymują się 3-5 dni.
Przebiśnieg- po łacinie Galanthus
-nazwa pochodzi z greckiego gala -mleko i anthos-kwiat.
Opis rośliny.
Przebiśnieg tworzy 2-4 równowąskie, rynienkowate liście, silnie rosnące dopiero po kwitnieniu. Kwiaty białe osadzone pojedynczo na łodygach 10-12 cm są pochylone i mają 3 zewnętrzne płatki dłuższe a 3 wewnętrzne krótsze z seledynową plamką na wierzchołku. Część podziemna to wieloletnia cebula wielkości orzecha laskowego, pokryta jasnobrązową łuską.
Rozmnażanie
Oddzielanie cebul przybyszowych, możliwe również z nasion, ale siewki kwitną dopiero po kilku latach i ich pielęgnacja jest dość kłopotliwa.
Uprawa i zastosowanie
Stanowisko- słoneczne lub pólcieniste, wymaga gleby próchnicznej, dostatecznie wilgotnej, nie przesychającej w lecie.
Cebulki najlepiej wysadzać w drugiej połowie września, co 8-10 cm na głębokość 6-8 cm. Na tym samym miejscu przebiśniegi mogą rosnąć kilka lat, tworząc gęste kępy. Wskazane jest wyściółkować miejsce ich uprawy torfem lub rozdrobnioną korą, co będzie chroniło glebę przed nadmiernym wysychaniem podczas letnich upałów.
W celu rozdzielenia nadmiernie zagęszczonych roślin wykopuje się cebule po zaschnięciu liści, pod koniec maja lub na początku czerwca i przechowuje do jesieni przykryte lekko wilgotnym torfem lub trocinami w temperaturze 18 C.
Najlepsze zastosowanie przebiśniegów to obsadzanie terenów pod drzewami i w sąsiedztwie krzewów, na brzegach rabat i w ogrodach skalnych.
Wybór roślin, możliwość ich komponowania jest ogromny.
Rannik zimowy- po łacinie Eranthis hyemalis
- nazwę tę utworzono z dwóch greckich słów: er-wiosna i anthos- kwiat.
Opis rośliny.
Na przedwiośniu pojawiają się najpierw krótkie około 10 cm pędy zakończone żółtymi w kształcie pucharków kwiatami, otoczonymi kryzą wąskich, żywozielonych listków. Liście właściwe pojawiają się nieco później, są głęboko wcinane i po kwitnieniu stanowią element dekoracyjny do końca wegetacji- koniec maja.
Organem podziemnym jest mała o nieregularnym kształcie bulwka i barwie brązowobrunatnej- podobnej do grudki ziemi.
Kiedy przychodzi czas rannik zakwita nawet wśród topniejącego śniegu i kwitnie około 20 dni.
Rozmnażanie
Najprostszy sposób przez podział bulwek, możliwe także z nasion- wysiewanych tuż po zbiorze ( w maju), siewki kwitną w 2-3 roku.
Uprawa i zastosowanie
Stanowisko- słoneczne lub lekko zacienione, gleba wilgotna o odczynie obojętnym lub zasadowym.
Bulwki rannika wysadzamy we wrześniu na głębokość 5 cm w dobrych warunkach szybko się rozrasta i tworzy duże kępy- mogą pozostać w tym samym miejscu przez kilka lat.
W razie konieczności przesadzenia rannika bulwki wykopujemy w maju przed całkowitym zaschnięcie liści wówczas łatwiej jest je znaleźć. Dalsze postępowanie z bulwkami do czasu sadzenia tak jak z cebulkami przebiśniegów.
Zastosowanie- do tworzenia grup ogrodowych pod drzewami i w sąsiedztwie krzewów, a także na rabatach.
Kiedy na przedwiośniu szaro warto cieszyć się pierwszymi kwiatami na działce i w ogrodzie. Przebiśniegi i ranniki które kwitną w jednym terminie i dobrze ze sobą się komponują.
Maj i czerwiec - jakie prace wykonujemy na działce?
Co sadzić i wysiewać w czerwcu aby można uzyskać jeszcze zadawalające plony z działki lub ogrodu.
Można jednak jeszcze wysiać lub wysadzić niektóre gatunki w odpowiednich odmianach, aby mieć z nich zbiory jesienią. Wysiać np. wczesne odmiany marchwi lub buraków ćwikłowych (tak wczesne ponieważ mają krótki okres wegetacji i zdążą wydać zadawalający plon). Można jeszcze siać pietruszkę naciową , koper jako zielone przyprawy. Mamy czas ma wysiewy nasion fasoli szparagowej aby zapewnić sobie ciągły zbiór świeżych strąków należy ją siać co dwa tygodnie do połowy lipca. Z warzyw dyniowatych ogórki, cukinie, patisony już dość późno na wysiewy, lecz jeżeli je przykryjemy włókniną lub zrobimy rozsadę w pomieszczeniu i wysadzimy do gruntu, to zdążą wydać plon przed zimą.
Połowa czerwca to okres produkcji rozsady takich warzyw jak: brokół, kalafior czy kalarepka na zbiór jesienny - na miejsce stałe sadzimy w połowie lipca. W późniejszym terminie ( lipiec) można wysiewać rzodkiew, rzepę, burak liściowy, szpinak czy rzodkiewkę - warzywa które mają też swoich zwolenników w zastosowaniu kulinarnym.
Uprawianym warzywom stwórzmy korzystne warunki wzrostu: przykrycie we wczesnym okresie (agrowłókniną), nie dopuszczamy do zachwaszczenia, zaskorupienia podłoża (częste motyczenie), odpowiednie nawożenie i ochrona przed chorobami i szkodnikami.
Inne prace czerwcowe to: przerywanie nadmiernej ilości zawiązków jabłoni, gruszy czy brzoskwiń - zabieg konieczny a rzadko wykonywany, owoce na drzewie powinny rosnąć na gałęzi w odległości co 12 - 15 cm wówczas będą odpowiednio wyrośnięte i jak dojrzeją to smaczne.
Połowa czerwca to okres wysiewu nasion kwiatów dwuletnich: bratków, niezapominajki, goździków brodatych, malwy, stokrotek - produkcja rozsady do wysadzenia na miejsce stałe we wrześniu.
Teren pod wysiew powinien być odchwaszczony, zasobny w składniki mineralne, stale wilgotny i w lekkim cieniu, można tez nasiona wysiać do doniczek lub skrzynek i później siewki rozpikować na zagonie.
Dbajmy o rośliny wysadzone na balkonach i tarasach, szybko wyczerpują składniki zawarte w podłożu, nawozimy je więc systematycznie, usuwamy przekwitłe kwiatostany ( stymuluje to tworzenie następnych pąków kwiatowych), w razie konieczności opryskujemy przeciw chorobom i zwalczamy atakujące je szkodniki. Wszystkie rośliny na działkach nawozimy ponieważ nadmierne deszcze wypłukały składniki pokarmowe a czerwiec to okres ich bujnego wzrostu.
Cel cięcia (prześwietlania) zimowego i letniego drzew i krzewów.
AD. A. Zakupione drzewo lub krzew z tzw. gołym systemem korzeniowym mają zakłóconą równowagę między systemem korzeniowym a częściom nadziemną, czyli pędami - nie przycięte gorzej się przyjmują - tu uwaga nasadzenia jesienne przycinamy zawsze wiosną.
Uwaga ta nie dotyczy w pełni zakupów w pojemniku - kontenerze. Cięcie formujące wykonujemy wczesną wiosną na wszystkich gatunkach, natomiast na drzewach owocujących brzoskwinie, morele, wiśnie, czereśnie a także ostatnio śliwy prześwietlamy latem z tego względu, że cięte latem te gatunki w mniejszym stopniu ulegają charakterystycznym dla nich chorobom - rak bakteryjny, srebrzystość liści czy gumozy.
Cięcie formujące po posadzeniu ogólnie: usuwamy pędy boczne formując pień co najmniej na wysokość 0,5 ale zalecałbym wyższy około 0,7 ponieważ w trakcie owocowania gałęzie obciążone będą się obniżać. Przewodnik powinien mieć około 40 cm długości. Pędy boczne powinny być równomiernie rozmieszczone 3 - 4 i skracamy je o ¼ do 1/3 najmocniej wiśnie, morele i brzoskwinie. Dalszy etap to uformowanie poziomych rozgałęzień (pod kątem prostym- sprzyja to wiązaniu pąków kwiatowych, )- cięcie do okresu wejścia w owocowanie należy ograniczyć, ponieważ powoduje wzrost wegetatywny - pędów a nie zawiązywanie pąków kwiatowych. Do czasu owocowania usuwamy pędy krzyżujące się, nadłamane, martwe oraz zagrażające właściwemu wzrostowi przewodnika. Pamiętamy, że korona powinna mieć kształt stożka szersza u dołu zwężająca się ku górze wówczas będą odpowiednio naświetlone poszczególne konary i gałęzie.
AD.B Cięcie w dalszym okresie po wejściu w owocowanie - ogólnie przyjmuje się, że powinno wycinać się corocznie około 20% gałęzi, zależy to oczywiście od odmiany i gatunku, ale sądzę np. że u brzoskwini to może być więcej, jeżeli chcemy mieć dorodne, zdrowe, wyrośnięte owoce ( tu także ważna role odgrywa przerzedzanie zawiązków).
Cięciem regularnym możemy częściowo zmusić drzewa owocujące przemiennie do częściowo corocznego owocowania - tu też duży wpływ ma przerywanie zawiązków. Bardzo ważnym a mało doceniany - to cel sanitarny wpływający na zdrowotność drzew i krzewów - usuwanie porażonych martwych pędów, rozluźnienie korony wpływa, że po opadach liście szybciej się osuszają i są mniej narażone na porażenie chorobami i łatwiej, dokładniej można na nich wykonać zabiegi ochrony roślin - dokładniej pokryć środkiem .
AD.C. Podczas cięcia możemy odmłodzić zaniedbane odmiany rozkładajmy to na 2 - 3 lata a także obniżyć koronę drzew, aby ułatwić sobie zbiór owoców. Drzewa na karłowych podkładkach można prowadzić do wysokości 2 - 3 m.
Przypomnę tylko, co na pewno wszyscy wiedzą, że zaczynamy zimą od cięcia jabłoni, później grusze i śliwy, brzoskwinie można przyciąć w fazie różowego pąka lub do 2 tygodni po kwitnieniu.
Cięcie brzoskwiń na pewno szczegółowo omówi i przedstawi Pan Kwiatkowski więc nie będę wypowiadał.
Krzewy owocowe w formie krzaczastej z gołym korzeniem (porzeczki, agrest generalnie 3 - 4 silne pędy przycinamy wiosną na 3 do 4 oczek, przycinamy też formy pienne porzeczek i agrestu po posadzeniu, ponieważ są sprzedawane w bardzo małych kontenerach z małą bryłą korzeniową.
Z krzewów przypominam, że porzeczki czarne najlepiej owocują na pędach 1 i 2 letnich a czerwone, białe i agrest na pędach 3 i 4 letnich. Zbytnie zagęszczenie pędów i brak cięcia u borówki amerykańskiej powoduje zbyt duże wiązanie pąków kwiatowych (pędy z nimi mają mało liści) i wydanie dużo drobnych i mało smacznych owoców.
Jeżyny owocują na pędach dwuletnich po zebraniu owoców je usuwamy jesienią a zostawiamy 5 do 6 pędów z krzewu, które latem dobrze jest przyciąć na wysokości 2 m, co powoduje wyrośnięcie pędów bocznych i zwiększenie kwiatów i owoców.
Maliny owocujące na pędach dwuletnich po owocowaniu je wycinamy a młodych zostawiamy 5 - 6 pędów z krzaka ( sadzonych co 0,5 m).
Maliny owocujące na pędach jednorocznych zbieramy tylko plon jesienno-letni wczesną wiosną pędy wycinamy tuż przy ziemi a w czasie wegetacji wycinamy ich nadmiar tak aby było ich 10 - 12 sztuk pędów na 1 m bieżącym.
Orzech włoski cięcie formujące wykonujemy w maju, zbędne konary najlepiej wycinać na przełomie sierpnia i września. Leszczyna - formujemy pień do wysokości 0,5m, zostawiamy 5 - 7 pędów bocznych które skracamy o 1/3 w następnych latach usuwamy odrosty i utrzymujemy luźną dobrze prześwietloną koronę.
Cięcie winorośli to temat na całe szkolenie - w skrócie można powiedzieć, że zostawiamy pęd ubiegłoroczny ( jednoroczny) na owocowanie oraz drugi przycięty na 2 pąki z którego wyrośnie pęd na owocowanie w przyszłym roku oraz tzw. zastępczy. W ciągu sezonu wegetacyjnego usuwamy co dwa tygodnie pędy płonne oraz skracamy owocujące za 6 liściem grona.
Po tych zabiegach oraz ochronie przeciw chorobom i szkodnikom a także odpowiednim nawożeniu życzę obfitych i smacznych plonów.