Cel cięcia (prześwietlania) zimowego i letniego drzew i krzewów.

I.   Ukształtowanie – uformowanie drzew i krzewów
II.  Uzyskanie optymalnego plonu, zdrowych, wyrośniętych i smacznych owoców.

Cięcie można podzielić na:
A. Po posadzeniu – w celu nadania odpowiedniej formy, kształtu.
B. Cięcie po uformowaniu drzewa lub krzewu w trakcie dalszego wzrostu.
C. Odmłodzenie lub cięcie drzew i krzewów zaniedbanych.

AD. A. Zakupione drzewo lub krzew z tzw. gołym systemem korzeniowym mają zakłóconą równowagę między systemem korzeniowym a częściom nadziemną, czyli pędami – nie przycięte gorzej się przyjmują – tu uwaga nasadzenia jesienne przycinamy zawsze wiosną.

Uwaga ta nie dotyczy w pełni zakupów w pojemniku – kontenerze. Cięcie formujące wykonujemy wczesną wiosną na wszystkich gatunkach, natomiast na drzewach owocujących brzoskwinie, morele, wiśnie, czereśnie a także ostatnio śliwy prześwietlamy latem z tego względu, że cięte latem te gatunki w mniejszym stopniu ulegają charakterystycznym dla nich chorobom – rak bakteryjny, srebrzystość liści czy gumozy.

Cięcie formujące po posadzeniu ogólnie: usuwamy pędy boczne formując pień co najmniej na wysokość 0,5 ale zalecałbym wyższy około 0,7 ponieważ w trakcie owocowania gałęzie obciążone będą się obniżać. Przewodnik powinien mieć około 40 cm długości. Pędy boczne powinny być równomiernie rozmieszczone 3 – 4 i skracamy je o ¼ do 1/3 najmocniej wiśnie, morele i brzoskwinie. Dalszy etap to uformowanie poziomych rozgałęzień (pod kątem prostym- sprzyja to wiązaniu pąków kwiatowych, )- cięcie do okresu wejścia w owocowanie należy ograniczyć, ponieważ powoduje wzrost wegetatywny – pędów a nie zawiązywanie pąków kwiatowych. Do czasu owocowania usuwamy pędy krzyżujące się, nadłamane, martwe oraz zagrażające właściwemu wzrostowi przewodnika. Pamiętamy, że korona powinna mieć kształt stożka szersza u dołu zwężająca się ku górze wówczas będą odpowiednio naświetlone poszczególne konary i gałęzie.

 

AD.B Cięcie w dalszym okresie po wejściu w owocowanie – ogólnie przyjmuje się, że powinno wycinać się corocznie około 20% gałęzi, zależy to oczywiście od odmiany i gatunku, ale sądzę np. że u brzoskwini to może być więcej, jeżeli chcemy mieć dorodne, zdrowe, wyrośnięte owoce ( tu także ważna role odgrywa przerzedzanie zawiązków).

Cięciem regularnym możemy częściowo zmusić drzewa owocujące przemiennie do częściowo corocznego owocowania – tu też duży wpływ ma przerywanie zawiązków. Bardzo ważnym a mało doceniany – to cel sanitarny wpływający na zdrowotność drzew i krzewów – usuwanie porażonych martwych pędów, rozluźnienie korony wpływa, że po opadach liście szybciej się osuszają i są mniej narażone na porażenie chorobami i łatwiej, dokładniej można na nich wykonać zabiegi ochrony roślin – dokładniej pokryć środkiem .

 

AD.C. Podczas cięcia możemy odmłodzić zaniedbane odmiany rozkładajmy to na 2 – 3 lata a także obniżyć koronę drzew, aby ułatwić sobie zbiór owoców. Drzewa na karłowych podkładkach można prowadzić do wysokości 2 – 3 m.

Przypomnę tylko, co na pewno wszyscy wiedzą, że zaczynamy zimą od cięcia jabłoni, później grusze i śliwy, brzoskwinie można przyciąć w fazie różowego pąka lub do 2 tygodni po kwitnieniu.

Cięcie brzoskwiń na pewno szczegółowo omówi i przedstawi Pan Kwiatkowski więc nie będę wypowiadał.

Krzewy owocowe w formie krzaczastej z gołym korzeniem (porzeczki, agrest generalnie 3 – 4 silne pędy przycinamy wiosną na 3 do 4 oczek, przycinamy też formy pienne porzeczek i agrestu po posadzeniu, ponieważ są sprzedawane w bardzo małych kontenerach z małą bryłą korzeniową.

Z krzewów przypominam, że porzeczki czarne najlepiej owocują na pędach 1 i 2 letnich a czerwone, białe i agrest na pędach 3 i 4 letnich. Zbytnie zagęszczenie pędów i brak cięcia u borówki amerykańskiej powoduje zbyt duże wiązanie pąków kwiatowych (pędy z nimi mają mało liści) i wydanie dużo drobnych i mało smacznych owoców.

Jeżyny owocują na pędach dwuletnich po zebraniu owoców je usuwamy jesienią a zostawiamy 5 do 6 pędów z krzewu, które latem dobrze jest przyciąć na wysokości 2 m, co powoduje wyrośnięcie pędów bocznych i zwiększenie kwiatów i owoców.

Maliny owocujące na pędach dwuletnich po owocowaniu je wycinamy a młodych zostawiamy 5 – 6 pędów z krzaka ( sadzonych co 0,5 m).

Maliny owocujące na pędach jednorocznych zbieramy tylko plon jesienno-letni wczesną wiosną pędy wycinamy tuż przy ziemi a w czasie wegetacji wycinamy ich nadmiar tak aby było ich 10 – 12 sztuk pędów na 1 m bieżącym.

Orzech włoski cięcie formujące wykonujemy w maju, zbędne konary najlepiej wycinać na przełomie sierpnia i września. Leszczyna – formujemy pień do wysokości 0,5m, zostawiamy 5 – 7 pędów bocznych które skracamy o 1/3 w następnych latach usuwamy odrosty i utrzymujemy luźną dobrze prześwietloną koronę.

Cięcie winorośli to temat na całe szkolenie – w skrócie można powiedzieć, że zostawiamy pęd ubiegłoroczny ( jednoroczny) na owocowanie oraz drugi przycięty na 2 pąki z którego wyrośnie pęd na owocowanie w przyszłym roku oraz tzw. zastępczy. W ciągu sezonu wegetacyjnego usuwamy co dwa tygodnie pędy płonne oraz skracamy owocujące za 6 liściem grona.

Po tych zabiegach oraz ochronie przeciw chorobom i szkodnikom a także odpowiednim nawożeniu życzę obfitych i smacznych plonów.